Kościół św. Szymona i św. Judy oraz kaplica Miłosierdzia Bożego
O kaplicy Miłosierdzia Bożego nie mamy wiele informacji w źródłach. Była to kaplica szpitalna, wzniesiona przy szpitalu dla zapowietrzonych, zwanym też czasami szpitalem św. Floriana. Znajdowała się w okolicy kościoła św. Floriana, być może na wschód od obecnej ul. Warszawskiej. Szpital powstał prawdopodobnie w XIV w., jest wzmiankowany w 1512 r. Budynki te uległy zniszczeniu najprawdopodobniej podczas pożaru Kleparza w 1528 r.
W 1574 r. rajcy krakowscy ufundowali nowy szpital dla zapowietrzonych wraz z kościołem pod wezwaniem św. Szymona i św. Judy, który znajdował się przy obecnej ul. Warszawskiej, w miejscu znajdującym się mniej więcej na przeciwko wylotu ul. Ogrodowej - w miejscu ówcześnie zwanym "na Szlaku". Kościół był drewniany, spłonął w 1640 r., potem został zniszczony ponownie podczas najazdu szwedzkiego. Magistrat kleparski wzniósł wówczas na tym miejscu murowaną kaplicę, jednak w 1755 r. ta ponownie spłonęła. Odbudowana, w 1800 r. została przerobiona na spichlerz. Sprzęty kościelne wystawiono na licytację. W 1818 r. zamknięto także szpital, będący raczej przytułkiem dla ubogich (z racji szczupłości dochodów już w 1795 r. jego prowizor proponował połączenie ze szpitalem św. Walentego), a budynek sprzedano na licytacji (nabywcą był Jacek Kluszewski). W 1859 r. dawny budynek kościoła odkupił biskup Ludwik Łętowski i oddał szarytkom, a te go zburzyły. Na jego miejscu zbudowano kompleks zabudowań szarytek z kościołem Najświętszego Serca Pana Jezusa, konsekrowany w 1871 r.
|
|
kościół św. Szymona i św. Judy (wieża w centrum, bez podpisu), widok od północnego zachodu, panorama Krakowa M. Meriana, 1619 r. (Krakowski lamus historyczny) |
kościół św. Szymona i Judy (na pomarańczowo) na Planie Kołłątajowskim z 1785 r., obok szpital; ulica Szlak to obecna ul. Warszawska ( Stare mapy Krakowa i okolic) |
|
|
|
kompleks klasztorny szarytek przy ul. Warszawskiej (kościół św. Szymona i św. Judy znajdował się na miejscu jego północnej części, w głębi ulicy) |
Bibliografia
Jan Kracik, Michał Rożek, Hultaje, złoczycy, wszetecznice w dawnym Krakowie, Kraków 2010.
Zbigniew Beiersdorf, Kleparz [w:] Kraków. Nowe studia nad rozwojem miasta, red. J. Wyrozumski, Kraków 2007 (Biblioteka Krakowska, nr 150), s. 427-454.
Michał Rożek, Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006.
Iwona Kęder, Wojciech Kęder, Kościoły nieistniejące [w:] Encyklopedia Krakowa, Warszawa-Kraków 2000, s. 450-451.
Szpitale [w:] Encyklopedia Krakowa, Warszawa-Kraków 2000, s. 960.
Dzieje Krakowa, red. Janina Bieniarzówna, Jan Marian Małecki, t. II: Janina Bieniarzówna, Jan Marian Małecki, Kraków w wiekach XVI-XVIII, Kraków 1994.
Michał Rożek, Nie istniejące kościoły Krakowa, "Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej", 1983 (R. 33), s. 95-120.
Danuta Rederowa, Studia nad wewnętrznymi dziejami Krakowa porozbiorowego (1796-1809). Część I: Zagadnienia urbanistyczne, "Rocznik Krakowski", t. 34: 1957, z. 2, s. 62-178.
Janina Dzikówna, Kleparz do 1528 roku, Kraków 1932 (Biblioteka Krakowska, nr 74).
Stanisław Tomkowicz, Ulice i place Krakowa w ciągu dziejów. Ich nazwy i zmiany postaci, Kraków 1926 (Biblioteka Krakowska, nr 63-64).
Leon Wachholz, Szpitale krakowskie 1220-1920, cz. 1 (Biblioteka Krakowska, nr 59), Kraków 1921.
Klemens Bąkowski, Kronika krakowska 1796-1848, Część 2: Od r. 1816 do 1831, Kraków 1906 (Biblioteka Krakowska, nr 30).
Piotr Jacek (Hiacynt) Pruszcz, Kleynoty stołecznego miástá Krakowa, albo koscioły, y co w nich iest widzenia godnego y znácznego, przez Piotra Hiacyntha Prvszcza, krotko opisane, Powtornie záś z pilnośćią przeyźrzáne, y do druku z additámentem nowych Kośćiołow y Relikwii S. podane, z pozwoleniem Zwierzchnośći Duchowney, Kraków 1745.
Przewodnik abo kościołów krakowskich krótkie opisanie wydany w 1603 z widokami Krakowa, którego już nie ma, opr. Justyna Kiliańczyk-Zięba, Kraków 2002.
2000-2019 Grzegorz Bednarczyk
Materiały z tej strony są objęte prawami autorskimi - zajrzyj do informacji na ten temat.
|
